امروزه گاه عرف و اخلاق اجتماعی بر نظریات فقها و مراجع عظام شیعه تأثیر می‌گذارد و آنان را به اقتضای ماهیت فقه پویای شــیعه با تغییرات زمانه و البته بر پایه اصول و مبانی فقه مبین اســلامی، همراه و همســاز می‌کند و منجر به صدور فتاوای نوین فقهی می‌گردد. قتل همســر به دســت مرد یا زن و تفاوت در شیوه قصاص و دیه زنان و مردان نیز از جمله مقولاتی است که از منظر فقه اســلامی پنهان نمانده و در باب آن احکام بســیاری موجود است که بعضاً از یک سو محل اختلاف رأی و نظر علمای اسلام است و سوی دیگر در جامعه امروز خوانش‌های متفاوتی از آنها صورت می‌گیرد که گاه با زاویه دید مسلمانان در دنیای مدرن، همخوانی کامل ندارند و محل تأمل و پرسش قرار می‌گیرند. آنچه در این گفتگو پیش‌رو دارید مروری است بر احکام فقهی موجود در باب تفاوت دیه و نوع قصاص زنان و مردان مســلمان و غیرمســلمانی که بنا به هر دلیلی در جایگاه قاتل یا مقتول قرار می‌گیرند. اینکه تفاوت‌های احکام فقهی مربوط به زنان و مردان در موضوع ما نحن فیه، چه ریشه‌ها و علل و عوامل فرهنگی و تاریخی دارد از دیگر مباحث مطروحه در این مجال اســت. محمد موســوی عقیقی؛ پژوهشــگر جوان حوزه فلسفه و فقــه و حقــوق که بــه تازگی اثری جامع در باب حقوق فقهی زنان با عنوان «زنــان در آرای فقهی(مبانی هویتی)» تألیف کرده پاسخگوی پرسش‌های نسیم بیداری بوده است.